Didactisch materiaal cultuurbeschouwing
Cultuurbeschouwing is op weg gaan. Daarom werken we met een wegwijzer, kaart en kompas. Aansluitend is er ondersteunend didactisch materiaal dat je kan gebruiken om met begeleiders en leerlingen aan de slag te gaan rond cultuurbeschouwing.
Pakket cultuurbeschouwing
De kaart en het kompas zijn basismateriaal. Hierop staat wat cultuurbeschouwing is en hoe je het aanpakt. Het cahier cultuurbeschouwing (of 'wegwijzer') is vooral bedoeld als inspirerend en verdiepend logboek om jouw eigen cultuurbeschouwende zoektocht als begeleider te registreren. Het staat boordevol inspirerende quotes van binnen en buiten de school en biedt verdiepende wetenschappelijke onderbouwing voor het kader van cultuurbeschouwing.
Het cahier, de kaart en het kompas worden als één pakket verkocht voor 25€ (excl. eventuele verzendingskosten). Via de knop hieronder kan je het materiaal eenvoudig bestellen.
Het cahier (wegwijzer cultuurbeschouwing) is ook apart te bestellen bij Garant.
​
Je kan het boek digitaal downloaden en lezen via de knop hieronder.
Blz. 42 tot en met blz. 59 bevatten de echte kern van wat cultuurbeschouwing is. Dit stuk kan je via de knop hieronder rechtstreeks downloaden.
Professionalisering
Elke begeleider die in een FOPEM-school werkt is verplicht om binnen z'n eerste vijf werkjaren in een FOPEM-school de vorming cultuurbeschouwing te volgen.
We bieden jaarlijks een verplichte vorming aan rond cultuurbeschouwing die bestaat uit twee sessies. Daarin leer je de visie en de praktijk van het cultuurbeschouwing kennen en krijg je concrete handvatten die je meteen in je eigen klas kan gebruiken. Bovenal wissel je uit met collega's en groei je door samen te oefenen. De bedoeling van deze vorming is om cultuurbeschouwing heel concreet te maken voor jouw eigen klas- en schoolpraktijk.
Didactisch materiaal
In cultuurbeschouwing hanteren we een viertal belangrijke kaders: de vlieger, de kaart, het kompas en cultuurbeschouwing op school. Het wordt niet benaderd als een afgebakend vak met vaste uren in de week. Cultuurbeschouwing is eerder een praktijk en wordt daarom volgens de vier sporen van het doelgericht ervaringsleren aangeboden. Het aanbod van didactisch materiaal draait rond die vier kaders en vier sporen.
Theorie in een notendop
Om in de klas of het teamlokaal te gebruiken
Om mee aan de slag te gaan
Een leerwandeling is een sterke werkvorm om input voor cultuurbeschouwing te verzamelen en die te ordenen. Zo'n leerwandeling kan een letterlijke, fysieke wandeling zijn maar ook een mentale wandeling door het rondeboek, doorheen de klas tijdens hoekenwerk of vrije werktijd,...
Je kan je gedachten ordenen in op één van deze gedachtenkaarten:
-
Kopieerblad met levensvragen en functies van de school
-
Kopieerblad met vijf lagen van het kompas
De invulfiche cultuurbeschouwing is een nieuw instrument. Het brengt vragen uit het cahier en het kompas en de kaart als bril samen. Je kan de fiche gebruiken om een verhaal systematisch te belichten en te beschouwen. Deze fiche kan je enkel gebruiken als je de achtergrond van het logboek Wegwijzer cultuurbeschouwing beheerst. Met deze invulfiche kan je bewust en gestructureerd tijd maken voor cultuurbeschouwing in de klas en leer je samen met de leerlingen het beschouwen van cultuur onder de knie te krijgen.
Het bestand dat je hieronder kan downloaden bestaat uit een handleiding en uit de invulfiche zelf.
Ontdek tal van inspirerende praktijkvoorbeelden, werkvormen, methodieken, leestips om jezelf te verdiepen of om in de klas mee aan de slag te gaan op onze inspiratieblog.
Cultuurbeschouwing implementeren
Hoewel je voor cultuurbeschouwing 2 lestijden (in het lager) krijgt, is het niet terug te brengen tot een afgebakend vak. Het vraagt tijd en interactie. Cultuurbeschouwing vloeit voort uit het dagelijkse leven, afgebakende lessen volstaan dan niet. Het is met andere woorden een praktijk en niet zozeer een vak.
Om cultuurbeschouwing als praktijk te implementeren werk je op vier sporen:
0. Houding begeleider: begeleidersstijl, kritisch-onderzoekende houding
1. Vaste werking: elk schooljaar voor elk kind gegarandeerd
2. Spontane werking: waardegeladen inhouden of gebeurtenissen die de klas binnenkomen en die je verdiept
3. Gestuurd aanbod: wat de leerkracht bewust inbrengt met de bedoeling om in te zetten op cultuurbeschouwing.
​
Deze vier sporen zijn zowel op klas- als overkoepelend schoolniveau relevant.
Meer info over de vier sporen vind je in deze onthoudkaarten.
Je kan het sjabloon hieronder downloaden en invullen voor je school: enerzijds om in kaart te brengen wat er is en versterkt kan worden, anderzijds om te ontdekken wat er te weinig/niet is en je wil uitwerken.
Ondersteuning voor niet-FOPEM-scholen
Wil je cultuurbeschouwing implementeren als levensbeschouwelijke vorming op je school, maar ben je niet aangesloten bij FOPEM?
Dan kan je nog steeds bij ons terecht. We bieden namelijk een implementatiepakket aan voor niet-FOPEM-scholen.
